Na de winter wil je planten wel de grond uitkijken. Felle kleuren trekken dan so wie so de aandacht. Fleurige bosjes met sneeuwklokjes, crocus en narcis zie je niet over het hoofd, muskuskruid misschien wel. Helemaal onder een dek van bladeren. Muskuskruid is een niet alledaags plantje, dat het zowel in de tuin, in duinstreken als in beukenbossen doet. In de Achterhoek en Zuid-Limburg is het inheems.
 |
| Muskuskruid bloeit met kleine, groene bloemen |
|---|
Muskuskruid is een van de kensoorten uit de klasse van het eiken-beukenverbond. Het groeit vaak samen met bosanemoon (Anemone nemorosa), speenkruid (Ficaria verna) en witte klaverzuring (Oxalis acetosella). Op humusrijke grond, onder bomen en hakhout tref je er soms een uitgestrekt tapijt van aan. Aan het uitgebreide wortelgestel zitten ‘kralen’, waaruit bovengronds de plantjes groeien.
Het Griekse woord adoxa betekent onaanzienlijk. Dit slaat op het weinig opvallende bloempje. Muskuskruid behoort tot de Adoxaceae. Het is het enige geslacht uit deze familie. Muskuskruid (Adoxa moschatellina) groeit in hoofdzaak in beukenbossen. Kenmerkend voor deze bossen is het ‘van onderen naar boven’ groen worden in het voorjaar: de kruidenlaag is al groen als de bomen nog kaal zijn. Kruidachtige planten bloeien in deze bossen vroeg in het voorjaar. Ze hebben een uitgesproken periodiciteit. Het optreden van een of meer seizoenskenmerken is daarbij opvallend. Een explosie van het massaal bloeiende muskuskruid is zo’n kenmerk. Van maart tot eind april is de hoofdbloei.
Bloem
De bloem van muskuskruid is samengesteld uit vijf bloemen, verenigd in een kubusvormig bloemhoofdje.
 |
| Bloemen vormen een groengeel kubusje |
|---|
Op de lange stengel staan vier bloemen dicht opeengepakt tegen elkaar aan. Ze vormen een vierkant. De top bestaat ook uit zo’n bloempje, dat viertallig is, terwijl de zijbloemen vijftallig zijn. De zijbloemen hebben drie kelkbladen, de topbloem heeft er maar twee. Meeldraden (4 – 5 stuks) staan in een krans rond het onderstandig vruchtbeginsel, daaromheen vier tot vijf groene kroonbladen. Muskusbloemen geuren naar muskus en worden wel eens door vliegen bezocht. Is de bloem bevrucht, dan buigt het bloemhoofd zich naar en in de grond. De vrucht is een steenvrucht met drie tot vijf stenen. Het volgende jaar groeit hieruit een nieuw plantje.
 |
| Muskuskruid heeft in drieën verdeelde bladeren |
|---|
Sierlijke bladvorm
Muskuskruid wordt niet hoger dan vijf tot zeven centimeter. De bloemen steken er met een zelfde hoogte bovenuit. Uit de wortelstok groeien twee tegenover elkaar staande bladeren. Het blad bestaat uit drie delen, die elk weer klokvormig zijn ingesneden. Begin januari komen de bladeren boven de grond. Na half mei sterft het af en laat een lege en kale plek achter.
Muskuskruid is niet te koop. Een polletje uitsteken bij een plantenliefhebber of het bemachtigen via een plantenruilbeurs is de enige manier om eraan te komen.
