‘een hoogst merkwaardige plant, die nooit één stukje recht hout produceert’
In zijn boek My garden in spring schreef de plantkundige E.A. Bowles bovenstaande zin over deze hazelaar. Hij was verzot op planten met vreemde afwijkingen. In een gedeelte van zijn ‘Garden of madness’ in Londen bracht hij een verzameling zonderlinge planten
 |
| De gedraaide hazelaar heeft artistiek gevormde takken |
|---|
en struiken bijeen. In 1863 was de gedraaide hazelaar in een tuin in Gloucestershire ontdekt.
Kronkelhazelaar, kurkentrekkerhazelaar zijn synoniemen voor Corylus avellana ‘Contorta’. Het is een merkwaardige struik waar je wel van moet houden. Je zou de struik als de verbeelding kunnen zien van dat niets recht is in de natuur. In ieder geval heeft de struik artistieke kwaliteiten. Bloemisten hebben dat al lang ontdekt en in de tuin staat het ook heel decoratief. Naar wat de oorzaak is van dat gekronkel, moet je gissen. Sommigen denken dat het een gevolg is van een virusziekte. Of toch gewoon een speling van de natuur?
Takken en stengels van deze struik zijn gedraaid: van onderen af tot boven aan toe. Tussen twee bladeren in draait het hout zelfs in tegenovergestelde richting ten opzichte van de twee bladeren daarvoor aan de stengel. Zelfs het blad kronkelt en bobbelt in diverse richtingen. Het enige dat ‘moeder natuur’ ongemoeid heeft gelaten, zijn de neerhangende katjes als de struik in bloei staat. Wie de kronkels in alle hevigheid wil beleven, plant deze hazelaar voor een lichtkleurige muur. Krijg je niet genoeg van deze spelingen van de natuur, dan is er ook nog een gedraaide wilg (Salix babylonica ‘Tortuosa’). Die is al even fraai om te zien.
Hazelnoten
Behalve de spiraalvormige stengels is er verder niets mis met de struik. Hij vormt mooie lange katjes in maart – april en zelfs in
 |
| Alleen de katjes zijn jammer genoeg niet gedraaid |
|---|
september zijn er eetbare hazelnoten aan de struik. In het najaar verkleurt het blad geel, in de winter is de struik kaal. Met of zonder blad aan de struik zijn de kronkelende takken steeds goed te zien. Met een gerust hart kunnen takjes als decoratie voor op vaas er vanaf worden gesnoeid. Kronkelhazelaar past in elke tuin. De maximale hoogte, die wordt bereikt, is hooguit drie meter. Het is een langzame groeier. De maximale hoogte bereikt de struik pas na tien tot vijftien jaar.
Op vrijwel alle gronden, mits niet te zwaar, groeit deze kronkelaar uit de familie van de hazelaarachtige (Corylaceae). Een plek in de zon of halfschaduw maakt niet uit, als er maar veel licht rondom de struik is.
Opslag
Snoeien is niet nodig, tenzij zich lange rechte scheuten vanaf de wortels vormen. Scheur (niet knippen) die zo snel mogelijk af. Snoeien wordt overigens goed verdragen. Een nadeel van de kronkelhazelaar is dat vanaf de wortels veel wilde scheuten (opslag) omhoog groeien. Ook die moeten zo snel mogelijk worden afgescheurd.
