Stokrozen, nonchalance ten top

0
428

Stokrozen associeer ik meteen met het Deense landschap en de pittoreske witte huisjes, die met rieten daken zijn gedekt. Scherp tekenen in mijn geheugen de op de wind heen en weer wiegende, kleurrijke stokrozen zich af. Een mooier contrast van de zachte kleuren van de stokroos en die witte muren is haast ondenkbaar.

Vroeger heette de stokroos Althaea dat van het Griekse woord althos (geneesmiddel) is afgeleid. Tegenwoordig moet je ze Alcea noemen wil je nog meedoen in het vakjargon.

Enkelbloemige stokroos

’t Is mij om het even; de plant is er niet minder mooi door. Gelukkig is de familienaam tenminste dezelfde gebleven: kaasjeskruid of Malvaceae. De meeste indruk heeft de stokroos op mij gemaakt bij een bezoek aan het Deense openluchtmuseum Gammle Have in Odense. Enorme ‘bossen’ met stokrozen sierden de tuin, die een immense en indrukwekkende kleurenpracht tentoonspreidde. De stokroos is al heel lang in cultuur en is wat je noemt een ouderwetse bloemplant.
In Nederland begint nu langzamerhand de belangstelling ervoor opnieuw te groeien. Terecht want de stokroos is een uitstekende gast in elke border en ook nog eens een heel andere ‘muurbedekker’ dan wat voor klimplant ook. Waarom de plant een tijdje in ongenade is geweest, ligt misschien aan het feit dat het in principe een tweejarige plant is. Desondanks niet getreurd; de stokroos gaat in veel gevallen wel 3 of 4 jaar mee. In het najaar loopt de plant bij de wortelvoet al opnieuw uit. Zet de snoeischaar daarom aan het einde van het najaar gerust in de uitgebloeide bloemstengel. Wel vervelend kan het zijn dat pas in het jaar nadat geplant is, de stokroos voor het eerst gaat bloeien. Heb dus wat geduld voor het schoons over!

Vele soorten

Van de stokroos Alcea rosea zijn twee typen bloemen bekend: enkelbloemige en dubbelbloemige en halfdubbelbloemige.

Enkelbloemige stokroos

De dubbelbloemige is naar mijn smaak toch echt de mooiste soort. De vele bloemblaadjes liggen sierlijk gekruld in het hart van de bloem. Die is daardoor onwaarschijnlijk mooi en doet sterk denken aan de bloem van een violier. Mengsels van ‘Schotse’ en ‘Chaterse’ zijn vooral dubbelbloemig; Hybrida Semperflorens levert zowel enkel- als dubbelbloemige. Allegheni staat bekend om halfdubbele en dubbele bloemen. Bij de enkelbloemige soorten valt vooral de vooruitstekende stamper in het oog. De bloemen ogen wat teerder dan die van de dubbelbloemige. Het mengsel ‘Indian Spring’ en ‘Nigra’ is typisch enkelbloemig. Een nieuwere aanwinst vormt het ras ‘Silver Puffs’. De planten hiervan worden niet hoger dan 60 cm en vertakken zich in tegenstelling tot alle andere genoemde soorten. ‘Silver Puffs’ is echt een soort die maar één jaar bloeit. Behalve de keuze voor een enkel- of dubbelbloemige stokroos zou ik maar niet te veel drukte maken over al die verschillende soorten. Het gaat tenslotte om de kleurenpracht.
Stokrozen zijn er in vele kleuren: wit, rood, rose, crème en zelfs geel. Slechts zelden worden ze op kleur aangeboden, maar juist die mengeling van kleuren is aantrekkelijk en vloekt nooit met elkaar. Bij het winnen van zaad van een bepaalde kleur heb je er ook later nog niet makkelijk vat op dat de plant kleurecht te voorschijn komt. Onderlinge kruising kan zonder meer.

Warm bed

Stokrozen koop je of je zaait. Zo simpel is dat. Stokrozen eisen een luwe, warme en zonnige plek in de tuin. Een zeer humusrijke grond houdt de groei en bloei in de stokroos, die daardoor echt vitaal blijft.

Enkelbloemige stokroos

Slechte en arme gronden zijn aanleiding voor een ziekte die roest wordt genoemd. Bruinverkleuringen van de bladrand of bruine spikkels erop is het beeld ervan. Zelden is de aantasting zo erg dat de plant erdoor sterft. Maar mooi is het niet. Pluk het aangetaste blad af en vernietig het.
Stokrozen worden lang, dat wil zeggen ten minste 1,50 – 2,50 m hoog. Een betere jaloezie voor een raam en zeker een fraaier (uit)zicht op de bloemen is niet te wensen. Stokrozen hebben ‘iets’ luchtigs en iets nonchalants. Tussen vaste planten of in contrast met keurig geschoren hagen voegen ze een eigen sfeer toe die zeker niet ’truttig’ genoemd mag worden. Nee… het heeft veel weg van een toevallige passant die zeker gezien wil worden.
En mocht u willen zaaien; wees er op tijd bij om de zaadbollen te oogsten. Anders zaait de stokroos zichzelf wel uit. De bloei is van juli tot oktober. Buiten zaaien in pot of bak kan vanaf eind mei. Verplant de zaailingen begin najaar, de plantafstand onderling is 30 cm.

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here