Equisetum, nakomeling van een prehistorische plant

0
409

Een lagere plant noemen we het wel: Equisetum, een plant uit de familie van de paardestaartachtigen (Equisetaceae). Paardestaart of holpijp en ook wolfsklauw en sommige boomvarens behoren tot een groep planten die in het Carboon (350 – 250 miljoen jaar geleden) al voorkwamen.

Schaafstro wordt gekenmerkt door dicht op elkaar zittende lengteribben gescheiden door donkere internodiën

Dank zij hun miljoenen sporen (sporangiën) hebben zij de tijd kunnen trotseren. Het is daarom niet zo verwonderlijk dat veel van deze ‘bewoners van het eerste uur’ over vrijwel de hele aarde voorkomen. Ze zijn wat je noemt echte wereldbewoners (kosmopolieten).

Een sierlijke vertegenwoordiger uit dat verre verleden is onder meer Equisetum hyemale ‘Robustum’. Met enige voorzorgsmaatregelen heel geschikt voor een vochtige plaats in de tuin.

Meerjarige wortelstok, éénjarige stengel

Paardestaart komt maar langzaam in de belangstelling. De verbreiding door middel van worteluitlopers maakt hem nogal tot een woesteling. Binnen de perken houden is met behulp van dikke vijverfolie, een speciekuip, kunststof bak of een betonnen omranding best mogelijk. Een combinatie met varens of lissen levert een fantastische show op.

Schildvormige schubben vormen samen een aar

Reuzenpaardestaart heeft meerjarige, overblijvende ondergrondse wortelstokken. Elk jaar groeien hieruit éénjarige enkelvoudige of kransgewijs vertakte, vaak holle stengels. De stengels maken wat aan de plant te beleven valt: een mooi in geelgroen naar groen verlopend geribd stengeldeel. Met de regelmaat van de klok worden de geledingen begrensd door diepbruinzwarte internodiën.

Twee soorten stengels

Equisetum is samengesteld uit de Latijnse woorden equus = paard en seta = borstel of stijf haar. Het is de vertaling van de Griekse woorden voor paard = hippos (hippouris) en oura = staart.
Al bij het uitlopen van de stengels vormt zich aan de top een aar. Het zijn schildvormige schubben, waarbij aan de onderkant in de nazomer kleine aantallen sporen (sporangiën) komen. Niet alle stengels dragen sporen; er komen ook steriele stengels tot ontwikkeling.

Voor schuurwerk van weleer tot decoratief bloemwerk nu

Equisetum hyemale ‘Robustum’ komt in bijna alle delen van Europa voor, maar niet in het Middellandse-Zeegebied. Stengels worden vier tot zes millimeter dik en ongeveer twee meter hoog. In het voorjaar lopen de scheuten met een vaalroze kleur uit. De kaarsrechte stengels zijn heel decoratief in bloemwerk. De naam schaafstro of schuurriet dankt de plant aan het ruwe oppervlak van de stengel. Het werd als schuurmiddel gebruikt.
Schaafstro wordt door scheuren of delen in het najaar vermeerderd.

Andere soorten

Equisetum fluviatile, deze plant wordt dertig tot honderdtwintig centimeter hoog. De plant vormt een dicht bestand met stengels. De stengels zijn dun.
Equisetum scirpoides, een laagblijvende soort tot twintig centimeter hoog. Stengels worden niet dikker dan twee millimeter. De plant is geschikt als bodembedekker voor in de halfschaduw en de zon. Uitstekend geschikt voor in een bak op het balkon.

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here