Van de pimpernel zijn twee soorten in gebruik. Kleine pimpernel is een kruid voor in de keuken. In Italië en Frankrijk is het nog op markten te koop.
 |
| Grote pimpernel (S. officinalis) groeit goed op een vochtige plaats |
|---|
In Nederland is het kruid in ongebruik geraakt, ondanks dat het naar komkommer smaakt en goed te gebruiken is in salades of zelfs in plaats van sla. Grote pimpernel is een bekend kruid, dat in de geneeskunde wordt gebruikt om bloed te stollen en ontstekingen in mond en keel te remmen. Hiernaast zijn er nog twee soorten voor de tuin.
De letterlijke vertaling van Sanquisorba is bloedslurper. De pimpernel staat ook bekend als sorbenkruid. Grote pimpernel dank hieraan voornamelijk z’n bekendheid. In de Chinese en Russische geneeskunde wordt de tot poeder vermalen bloem nog steeds gebruikt om bloed te stelpen. Thee gemaakt van bladeren remt keel- en mondontstekingen en werkt urine uitdrijvend. In vroeger tijden werd sap van de plant toegediend ter bestrijding van longtuberculose.
Kleine pimpernel (Sanquisorba minor) heeft niet al die eigenschappen van z’n grote broer. Het wordt nog het meest als smaakversterkend toekruid gebruikt in salades. De plant heeft weinig sierwaarde. Van nature is hij te vinden op schrale, maar kalkrijke graslanden in het dal van de Belgische Maas, langs de Nederlandse grote rivieren en op vochtige plaatsen in de duinen. Buiten Europa is de kleine pimpernel te vinden in Noord-Afrika en in Noord- en Zuid-Amerika. Het is een voornamelijk groenblijvende plant, die ook als vervanging van sla in de winter werd gebruikt. Sporadisch is pimpernelazijn te koop als aanvullend ingrediënt voor saladesaus. Sanquisorba minor wordt vijfentwintig tot dertig centimeter hoog. De bladeren zijn aan de bovenkant blauwgroen van kleur, de onderkant is paarsrood.
 |
 |
| Bloemen in knop van de grote pimpernel hebben een radiair symmetrische aarvorm… | …en in volle bloei lijken ze nog het meest op een flessenborstel |
|---|
De grote pimpernel wordt weinig gebruikt in borders en dat is jammer, omdat de bloemen door hun bijzondere bruinrode kleur en vorm uniek zijn. De pimpernel wekt misschien meer associaties met het boek ‘The scarlet pimpernel’ van baronesse Emmuska Orczy.
De grote pimpernel is nog op enkele plaatsen in Nederland in het wild te vinden. Pimpernel behoort tot de familie van de Rosaceae. De plant bloeit lang: van begin juni tot ver in september. Op een vochtige grond wordt de plant ongeveer 90 centimeter hoog. Pimpernel heeft mooi blad: hartvormig en langs de rand is het blad in ronde vormen gezaagd. De bladeren staan verspreid langs de lange stengels. Aan het einde van het najaar worden de stengels bij de grond afgeknipt.
Andere (tuin)soorten
(Sanguisorba wordt wel eens aangeboden onder de naam Poterium).
Sanquisorba obtusa geschikt voor grond met weinig vocht. Hoogte 80 – 100 cm. Bloem donkerroze van augustus tot september.
Sanquisorba canadensis wordt tot 2 meter hoog, bloeit wit. Geschikt voor klei- en zavelgrond.
