Door een eerste ontmoeting met Tacca denk je te maken te hebben met een vreemdsoortige orchidee. Maar niets is minder waar. Een Tacca-bloem straalt mysterie en bevreemding uit. Vleermuisbloem, kattensnor of duivelstong wordt de bloem ook wel genoemd. De naam kattensnor heeft vooral te maken met de extreem lange, draadvormige helmdraden.
 |
| De mysterieuze bloem van Tacca chantrieri |
|---|
De plant komt voor in het zuidoosten van Azië, het zuiden van China, het oosten van India enhij groeit ook in delen van Afrika. Normaal in het wild bloeit Tacca in de zomermaanden; bij ons meestal in het najaar. Het is een serre- of kamerplant, die een hoge luchtvochtigheid verlangt.
Van Tacca bestaan een tiental soorten en een paar variëteiten. Het geslacht is de enige vertegenwoordiger van de familie van de Taccaceae. Tacca chantrieri en Tacca integrifolia zijn de belangrijkste soorten, die in cultuur zijn. Het is niet zo moeilijk om deze plant te houden, maar de luchtvochtigheid, die hoog moet zijn, kan een bezwaar vormen. Wie een kas heeft en die kan verwarmen, heeft er een boeiende plant aan.
De plant groeit met rhizomen, een vleesachtige wortel, en vormt een grondstandig wortelrozet. De bladen kunnen tot ver naar boven doorgroeien en hebben een breed ovale vorm. Van Tacca integrifolia worden de bladen al gauw 60 centimeter lang. Uit het midden van het rozet groeien lange, één tot anderhalve meter hoge bloemstengels. Soms brengt de plant wel twintig bloemen of meer tegelijk voort. De bloem in knop is omgeven door een groenachtig, geel schutblad. De bruine/bruinrode kleur van de kelkbladen en de stand van de bloembladen doen denken aan een vleermuis; de tot 20 centimeter lange helmdraden aan de kop van een kat.
De plant is vorstgevoelig. Gedurende de zomer kan de plant wel op het balkon staan, maar dan uit de wind, in de schaduw of halfschaduw en met permanent een vochtige grond. In de winter kan de plant zeker niet buiten blijven: breng de plant aan het eind van de zomer naar binnen. De plant blijft alleen mooi in een hoge luchtvochtigheid. Een ruimte die door centrale verwarming wordt verwarmd, is niet zo goed geschikt, tenzij de luchtvochtigheid kan worden geregeld. Tacca groeit in speciaal daarvoor samengestelde grond, die voldoende water kan vasthouden. In de winter en na de bloei mag er geen water meer worden gegeven. De plant kan als het ware worden verwaarloosd. Aan het einde van het voorjaar mag weer worden begonnen met water geven. Dan ook is het bij uitstek de tijd om de plant te vermeerderen door het delen van de rhizomen. Op sommige variëteiten rust een ‘kwekersrecht’; dan mag de plant niet zomaar worden vermeerderd.
Zaaien
Tacca groeit van nature op plaatsen met organisch materiaal in de verteringsfase. Tacca integrifolia groeit in de kruidenlaag van het tropisch regenwoud in diepe schaduw en hoge luchtvochtigheid. Voor alle soorten van Tacca is een grondmengsel van 50% gemalen dennenschors, 40% veen en 10% (zoutvrij) zand nodig.
Tacca kan worden gezaaid aan het begin van de lente. Zaden zijn te koop, maar het beste is om zaden zelf te winnen van een eigen plant. Zaden mogen beslist niet uitdrogen; bij verzending van zaden luistert de verpakking daarom zeer nauw. De eerste stap voor wie zaad van eigen plant(en) wint, is dat het onder stromend lauw water wordt schoongewassen en ontdaan wordt van aanhangende pulp van het vruchtvlees. Hierna de zaden gedurende vierentwintig uur in handwarm water houden (bijvoorbeeld in een thermosfles). De zaden worden uitgelegd in een mengsel van gezeefde veengrond vermengd met perlite of vermiculite in een verhouding 1 : 1. Dek de zaden met maximaal anderhalve centimeter van het mengsel af en strooi daar vervolgens veenmos (Sphagnum) overheen. Het geheel wordt onder plastic (ventilatie!) gehouden. De bodemtemperatuur moet constant op circa 20 °C. worden gehouden. Zaden lopen uit na twee tot negen(!) maanden. Geduld is absoluut nodig; ga niet rommelen aan het zaaisel. Na opkomst van de kiemen worden die voorzichtig uit het medium losgemaakt. Het geschiktste moment is als er één kiemblad aanwezig is. Pot op in potjes van zeven centimeter. Let er wel op dat de luchtvochtigheid constant hoog is en de temperatuur circa 22 °C. Zet de plantjes na verloop van tijd telkens in een grotere pot.
Andere soorten
Tacca cristata, Tacca esquirolii, Tacca gaogao, Tacca hawaiiensis, Tacca involucrata, Tacca laevis, Tacca leontopetaloides, Tacca minor, Tacca paxiana, Tacca pinnatifida, Tacca pinnatifida subspecies involucrata, Tacca plantaginea, Tacca subflabellata.
