Cornus mas is een van de bekendste in de winter bloeiende struiken. Vanaf begin februari tot ver in april kleuren de kleine plukjes bloemen de struik massaal geel. In tuinen en plantsoenen is de struik veel te
 |
| Cornus mas is een meerstammige struik |
|---|
zien; op het balkon nauwelijks. De struik is tegenwoordig ook op stam te krijgen en daardoor dus ook heel geschikt voor balkon of terras.
Gele kornoelje komt in een groot deel van Europa tot ver in Turkije van nature voor. De struiken groeien in en langs randen van bossen. In de zomer is er niet zoveel aan te beleven, maar in de wintermaanden des te meer. In de Kaukasus en Rusland zijn hellingen van bosranden er in deze maanden felgeel mee gekleurd. Het is een bijzonder schouwspel,
 |
| Aan het begin van de bloei staan de bloemen in een gedrongen rozet |
|---|
omdat je in deze tijd zoiets niet verwacht.
In Nederland zie je Cornus mas meestal als eenling geplant, maar een groep ervan geeft een veel indrukwekkender beeld.
Bloem
Cornus mas bloeit voor het uitlopen van het blad. Kort voor de bloei zijn massa’s geelgroene knopjes aan de struik te zien. Het zijn de bloemen omsloten door het bloemomwindsel. Later komen hieruit de botergele bloemen te voorschijn. De overdadige hoeveelheid bloemen geeft de struik een gele waas in het voorjaar. De bloem op zich bestaat uit een rozetvormig scherm met tientalle individuele bloemen. De meeldraden steken van begin af aan al parmantig boven de (bloem)schutbladen uit.
De bloemen van gele kornoelje zijn maar klein, een halve centimeter lang of iets meer. De lange, uitstekende meeldraden geven de bloemen een
 |
| In volle bloei zijn de individuele bloemen goed te zien |
|---|
donzig uiterlijk. De stampers staan beneden de meeldraden. Naarmate de bloeiperiode verstrijkt, wordt de aanvankelijk heldergele kleur meer dof. Uiteindelijk vallen de bloemen af en ligt de grond bezaaid met de resten. Na de bloei verschijnen ovale, sappig rode vruchten van tien tot vijftien millimeter groot. Ze zijn eetbaar en worden wel verwerkt in jam.
Omstreeks eind april begint het blad uit te lopen.
 |
Jong hout van gele kornoelje is groen; bloemen staan tegen- over- gesteld |
|---|
Zoals bij alle kornoeljesoorten zijn de nerven in het blad een duidelijk kenmerk. De drie tot vijf nerven zijn eivormig gekromd met daartussen het bladmoes. Een blad is vier tot tien centimeter lang, ze staan paarsgewijze tegenover elkaar. Oud hout is bruingrijs van kleur en heeft een wrattig uiterlijk. In feite zijn het huidmondjes (lenticellen), die zijn geelachtig van kleur.
Jong hout is groen en volkomen glad. Jong hout heeft aan het uiteinde een spitse knop, waaruit later de tegenover elkaar staande bladeren komen. Zowel aan oud als jong hout komen bloemen.
Variëteiten
Gewone gele kornoelje heeft frisgroen blad in de zomer. In de herfst verkleurt het blad eerst roodachtig; later naar felgeel. Bladstelen
 |
| Cornus mas ‘Variëgata’ heeft witbont blad |
|---|
zijn de hele zomer rood gekleurd. Gewone kornoelje groeit uit tot struik of wordt een kleine boom. In beide gevallen moet je er rekening mee houden dat een volgroeide kornoelje tot zes meter hoog wordt. De breedte bedraagt dan ongeveer drie tot drieëneenhalve meter in het rond. Kornoelje is ook op stam gekweekt te koop. Voor wie z’n terras, balkon of kleine tuin er in de winter mee wil sieren, is dit zeker een uitkomst.
Van deze kornoelje zijn ook bonte variëteiten te koop. Cornus mas ‘Elegantissima’ heeft geelroze kleurd blad, Cornus mas ‘Variëgata’ heeft witbont gekleurd blad. Beide soorten bloeien met bloemen van de soort. Alle soorten groeien op alle denkbare grondsoorten.
Snoeien
Aan het begin van de zomer kan gele kornoelje worden gesnoeid. Gesnoeid wordt alleen om meer licht in de struik te brengen of om de struik te verjongen. Voor beide snoeiwijzen geldt dat oude takken worden verwijderd. Snoei niet in één jaar alle oude takken weg, maar spreid de snoei over meer jaren uit. Bij alle bonte vormen leidt verjongingssnoei tot een krachtige groei met nieuwe lange scheuten. Verjong deze struiken door gesteltakken tot op twee knoppen terug te knippen. Elkaar concurrerende hoofdscheuten worden teruggeknipt tot op vier tot zes knoppen. Een hoofdscheut wordt aangehouden, die wordt licht ingekort.
