Een vijver aanleggen in het najaar kent veel voordelen

0
316

Het aanleggen van een vijver is misschien wel de leukste bezigheid, die een vijverhobbyist zich kan bedenken. Natuurlijk moet er wat zwaar werk worden verzet, maar de creativiteit, waarmee u te werk kunt gaan, is schier onbegrensd. Niet alleen, omdat er tegenwoordig vele keuzes gemaakt kunnen worden wat betreft het type vijver, ook vereenvoudigen de nu aangeboden materialen het werk aanzienlijk.

Als u een vijver in het najaar aanlegt, hebt u een aantal grote voordelen. Ten eerste heeft het leidingwater dan een aantal maanden tijd om een eerste stap richting vijverwater te maken. U versnelt dit proces door gedurende de wintermaanden het water te beluchten. Op die manier kunnen nadelige stoffen uit het water verdampen. Bovendien zullen zich gedurende de wintermaanden micro-organismen in het water vestigen. Het tweede voordeel is dat de grond gedurende de herfst het gemakkelijkst te bewerken is. Het derde voordeel is, dat u bij aanleg in het najaar een flink aantal maanden de tijd hebt om de vijverrand goed af te werken en de rest van de vijver (waterval, beekloop enz.) vorm te geven. En als laatste voordeel geldt, dat het verplaatsen van tuinplanten ook het beste in het najaar kan gebeuren.

Een vijver is onlosmakelijk verbonden met de tuin waarin hij ligt. Daarom moet hij ook de sfeer uitstralen van de tuin, waarin hij wordt aangelegd. Het eenvoudigst is dit te realiseren als u de tuin in zijn geheel aanpast. Dan zijn de keuzes het eenvoudigst te maken. Wanneer de vijver in een bestaande tuin wordt aangelegd, zijn de keuzes beperkter. Dan bepaalt de reeds aanwezige lijst het schilderij dat wordt geschilderd.

Tekenen geeft ideeën

De tuin wordt door het gehele gezin gebruikt. Daarom is het heel belangrijk om – voordat u daadwerkelijk de spade in de grond steekt – eerst de wensen van het gezin te inventariseren. De een houdt van zonnen en dus moet er een zonnehoekje worden gecreëerd. De ander wil een groententuintje en daar moet dan dus ook een plekje voor worden gevonden.
Hierna kunt u aan de slag gaan met potlood en tekenpapier. De tuin wordt op schaal uitgetekend, de bomen worden aangegeven, het schuurtje en ga zo maar verder. Ook wordt er rekening gehouden waar en op welk moment de zon in de tuin schijnt en waar de schaduwplekken zich bevinden. Dan komt de daadwerkelijke invulling van de tuin en de plaatsbepaling van de vijver.
Een paar voorwaarden en aanwijzingen de plaats van de vijver zijn vooraf al te geven:

  1. De vijver mag niet meer dan 6 à 8 uur zon per dag hebben.
  2. Een natuurlijke vijver kan het beste op het diepste punt van de tuin worden aangelegd, terwijl een vissen- of eendenvijver het meeste plezier schenkt, als hij aan de rand van het terras ligt.
  3. Leg de vijver het liefst niet onder hoge bomen en zeker niet in de buurt van bomen, waarvan de bladeren veel looizuur bevatten; wilg en eik bijvoorbeeld.
  4. Water- en stroomvoorzieningen in de buurt van de vijver vergemakkelijken het onderhoud aanzienlijk. Dit geldt ook voor een waterafvoerput.
  5. Bepaal vooraf wat u met de uitgegraven grond wilt doen. Bestemt u het voor de aanleg van een waterval of een verhoging in de tuin of voert u het af?
  6. Teken ook een dwarsdoorsnede van de vijver, zodat u tijdens het graven houvast hebt.

Van natuur naar techniek

Naarmate een vijver onnatuurlijker wordt, zal er meer techniek toegepast

Aanlegfase 1

moeten worden om de kwaliteit van het water op peil te houden. De natuurlijkheid van een vijver heeft in dit opzicht alles te maken met de beesten die we zelf in of op de vijver uitzetten. Een vijver heeft nu eenmaal zijn beperkingen wat natuurlijke voedselbronnen en biologisch vermogen betreft.
Door mensenhanden aangelegde waterpartijen hebben altijd het karakter van een tijdelijke waterbiotoop; te vergelijken met een tijdens een warmteperiode uitdrogende poel, terwijl we ze toch voor langere tijd voor onze tuin bestemmen. De oorzaak hiervan is gelegen in het feit, dat er maar zelden een natuurlijke waterbron op de vijver is aangesloten. Bijna altijd is de verdamping van het water groter dan de natuurlijke aanvoer van vers water.
Dit valt grotendeels op te vangen door de vijver zo diep mogelijk te maken.

Aanlegfase 2

Een goede oppervlakte/diepteverhouding voorkomt, dat er te veel water verdampt. Houd wel rekening met de diepten waarop de planten moeten komen. U kunt hiervoor het beste terrassen aanleggen.
Een ander nadelig aspect van het ontbreken van een natuurlijke aanvoer van vers water is als gevolg hiervan het ontbreken van een natuurlijke afvoer van voedingsstoffen. In de natuur worden deze afgevoerd naar zee waar ze worden afgebroken. In onze tuinvijvers hopen ze zich bijna altijd op. Water verversen dus.
Dit kan op verschillende manieren. U kunt de regenwaterafvoerpijp in de vijver laten uitkomen. Bij plantenvijvers is dit een zeer goed oplossing. Bij vissenvijvers (zeker als het koivijvers betreft) moet u hier voorzichtiger mee zijn. Waterverversing kan dan beter gebeuren met gewoon leidingwater.

Aanlegfase 3

Zelf ververs ik per week zo’n 20% van het vijverwater.
Het is zeer aan te bevelen om met deze waterhuishouding en de manier waarop u deze wilt besturen, al bij de aanleg van uw vijver rekening te houden. Hierdoor voorkomt u veel gesleep en gesjouw.

Aanleg in de praktijk

Nadat u de beoogde vijverplek hebt ontdaan van bomen, struiken enz. moet u de vorm van de vijver met een tuinslang of met piketpaaltjes uitzetten. De laatste hebben de voorkeur, omdat ze stevig in de grond verankerd kunnen worden en heel goed te gebruiken zijn bij het waterpas maken van de vijverrand. Met krijt kunt u door gebruik te maken van een grote waterpas precies de juiste hoogte aangeven en zodoende een leidraad bij het graven krijgen.
Begin hierna van buiten naar binnen te graven. Dus eerst de vijverrand om vervolgens naar de diepere gedeelten te gaan. Bedenk hierbij goed dat alles wat te veel wordt uitgegraven, later weer aangebracht moet worden. Men praat dan van geroerde aarde en die is niet stabiel. Instortingsgevaar is dan ook altijd aanwezig. U moet dus tijdens het graven regelmatig meten en controleren.
Mocht u besloten hebben een vissenvijver aan te leggen, dan zijn bodemafvoeren een goede aanvulling op de besturing van de waterkwaliteit. Deze afvoeren kunnen via een bezinkput met een standpijp op het riool worden aangesloten, zodat vuil eenvoudig kan worden afgevoerd. Het is wel noodzakelijk om de pvc-buizen in een bed van beton te leggen. Hiermee voorkomt u werking met als gevolg lekkage van de buizen.
Wanneer het zware werk klaar is, dient de kuil geheel te worden ontdaan van scherpe dingen, die de folie kunnen beschadigen. Een ondertapijt moet u aanbrengen als u pvc-folie gebruikt; met rubberfolie is dit niet nodig.
Bij de volgende stap hebt u een aantal helpende handen nodig. Folie aanbrengen in de vijver is namelijk een secuur werkje, dat bijna niet alleen geklaard kan worden. Gezamenlijk vouwt u de folie uit in de kuil er daarbij goed op lettend dat de naden glad gestreken worden. Door de waterdruk zullen zij straks helemaal platgedrukt en daarmee bijna onzichtbaar worden. Tegelijkertijd met het laten inlopen van het water kunt u deze naden verder fatsoeneren.
Als u ook gekozen hebt voor een waterval of beekloop, kunt u de folie van de vijver met speciale lijm lassen met de folie van deze twee water-elementen. Doe dit meteen, want later als de vijver geheel gevuld is, valt lekkage en daarmee een hoop geklungel bijna niet te voorkomen.

Afwerking van de vijver

De vijverrand is vaak het meest in het oog springende gedeelte van de vijver en aan de afwerking ervan dient dan ook de nodige aandacht te worden besteed. De keuze van het te gebruiken materiaal kunt u het best vooraf maken, zodat u er met het uitgraven van de vijver rekening mee kunt houden.
Hieronder een aantal tekeningen met de mogelijkheden weer.

Tekening 1: De moerasmethode
Hier wordt de folierand zoveel mogelijk weggewerkt met oever- en moerasplanten die

Moerasmethode

gezamenlijk een zeer natuurlijke overgangszone kunnen vormen. Nadeel van deze methode is dat tijdens de winterperiode de folierand weer zichtbaar wordt. Groenblijvende oeverplanten kunnen hier een oplossing bieden. De drainagebuis zorgt ervoor dat overtollig water weg kan lopen. Het piketpaaltje, waarop de drainagebuis is bevestigd, geeft de oeverrand zijn stevigheid.

Tekening 2: Van Belle’s methode voor officiële vijvers
Officiële vijvers zijn strakke vijvers die geen natuurlijke vorm hebben,

Methode Van Belle

maar waarvan de vormgeving is geïnspireerd door de architectuur. Van Belle heeft mijn vijverrand op deze manier afgewerkt en de stevigheid ervan is een waar pluspunt. In plaats van drainagebuis is hier hard-pvc-pijp gebruikt, die met bochten van hetzelfde materiaal tot een stevig geheel is verlijmd. De pijp rust op piketpaaltjes, zodat een stevige verankering werd verkregen. De grond moet uiteraard stevig zijn. In veen en zand zal de verankering niet werken. In stevige klei wel. Omdat mijn vijver is gemaakt van rubberfolie, konden we dit op de pvc-buis vastschroeven. Met pvc-folie moet de bevestiging met lijm gebeuren. Zowel het staande muurtje als de afdekplaat kan van steen of hout gemaakt worden.

Tekening 3: De rotsblokmethode
Hier is vlak achter de drainagebuis een ruimte gespaard, waar stenen, keien en

Rotsblokmethode

rotsblokken de folierand kunnen verstoppen. Kies voor rustige kleuren en stenen van dezelfde soort. Wissel af met plantjes. Het beste resultaat krijgt u als u de stenen ook terug laat komen in andere delen van de tuin.

Vijveraanleg in het najaar? Ja, dat kent vele voordelen. Het grootste voordeel is wel, dat – als in het voorjaar de temperatuur weer omhoog gaat – u direct kunt genieten van uw waterpartij. Waterplanten uitzetten, eventueel visjes kopen. Kortom, als u in het najaar aanlegt, hebt u al zicht op het voorjaar.

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here