Verbena bonariensis is sinds 1832 in Europa in cultuur. Anders dan de tweede naam doet vermoeden, komt de plant niet uit Bonaire, maar uit Zuid-Amerika. In z’n natuurlijke omgeving groeit Verbena langs oevers en in vochtige bossen. De naamgeving is afkomstig van de Engelse botanicus A.B. Rendl. Soms nog wordt de plant aangeboden onder de (oude) naam V. patagonica.
 |
| IJzerhard bloeit met talloze violetroze schermen |
|---|
Hoe het ook zij, de plant verlangt een blijvend vochtige standplaats, het liefst op een luchtig humusrijke grond of een lichte zwavel/kleigrond. De naam ijzerhard heeft te maken met de tamelijk harde stengel, die maar moeilijk is af te snijden.
Deze Verbena is een overblijvende plant. Een zonrijke standplaats is gewenst om er zoveel mogelijk qua hoogte uit te slepen. Een hoogte van anderhalf tot twee meter is geen uitzondering. Een grote groep Verbena’s geeft het meeste effect: voorbijgangers blijven staan om ernaar te kijken en bijen en vlinders zullen af en aan vliegen. De plant is een goede drachtplant.
De stengels van Verbena zijn vierkant en ruw behaard, evenals de lancetvormige bladeren. Stengels en bladeren zijn grijsgroen, wat contrasteert met het harde en donkere groen van andere planten. De stengels met bloemen schieten vanaf de hoofdstengel alle kanten op. Het geeft een onregelmatig en bijzonder uiterlijk aan de plant. Verbena bonariensis bloeit van begin juli tot aan de eerste nachtvorst. De bloem bestaat uit een rozet van vijf kelkblaadjes, die zijn samengegroeid tot een buisvormig lichaam. Dit buisje staat op een lange steel. Alle bloemen vormen een scherm en ontspruiten vanaf hetzelfde punt op de bloemstengel.
Verbena hastata is één van de langst bloeiende planten.
 |
| Verbena hastata heeft een vertakte bloeiwijze |
|---|
Het is een eenjarige die zichzelf gemakkelijk uitzaait. Ze bloeien zeker tot de eerste nachtvorst. De transparante, vertakte bloeiwijze steekt mooi af tegen wat voor andere plant of struik ook. De plant wordt tot één meter twintig hoog en dertig centimeter breed. De bloemkleur is diep paarsblauw.
Wilde, inheemse soort
Van Verbena komt een soort meer in het zuiden en oosten van Nederland van nature voor: Verbena officinalis. De plant groeit uitsluitend op zeer kalkrijke gronden in Limburg, op sommige plaatsen langs de grote rivieren en in de omgeving van Winterswijk. Aan de plant worden (van oudsher) geneeskrachtige eigenschappen toegedacht. Thee ervan getrokken of tot poeder vermalen zou werkzaam zijn tegen geelzucht, milt- en nierziekten, kinkhoest, tegen huiduitslag en schurft, slechte adem, tandbederf, wonden en zweren. Kortom, een middel dat ‘steengoed’ helpt tegen allerlei kwalen.
‘Onze’ Verbena bonariensis heeft die geneeskrachtige werking niet. Die staat alleen maar steengoed in een border.
