De nazomer is bij uitstek het moment om je te bezinnen op eventuele noodzakelijke veranderingen in en aan een border met vaste planten. Een goede tuinier maakt de balans op van het kleurenpalet, de uitval van planten en van de vitaliteit van de verschillende geslachten en variëteiten, zoals die in een afgelopen groei- en bloeiseizoen zich toonden. Half augustus tot en met oktober is het meest geschikte seizoen om vaste planten te hergroeperen, te verjongen of een andere plaats in het schouwtoneel te geven.
Experimenteren is noodzakelijk
Nadat een border is ingeplant met vaste planten kun je niet zonder meer op je lauweren rusten. Tenzij de tuinier een genie op het gebied van de kleurenleer is en bovendien de gebruikte planten als z’n broekzak kent, is genieten van de geschapen pracht wellicht op z’n plaats. Voor de meesten is het eindeloos experimenteren. Vallen en opstaan om ervaringen op te doen met de juiste plant op de juiste plaats. Wat zich bij iemand in Groningen voordoet als een fantastische plant op de kleigrond kan in eigen tuin op het zand een regelrechte mislukking zijn geworden. Ondanks de met mondjesmaat bijgevoegde informatie op het etiket bij een vaste plant kunnen nu net die omstandigheden in uw tuin er niet zijn die het gebruik van een soort haast onmogelijk maken. Telkens proberen en op zoek gaan naar die soorten, kleuren, texturen en wat al niet meer om het door de tuinier gewenste arrangement te bereiken vereist veel geduld, inspanning, inventiviteit, creativiteit en een flink portie geluk.
Verjongen is noodzakelijk
De meeste vaste planten moeten toch echt ééns in de 4-5 jaar opgerooid worden om een lang en gezond leven te kunnen leiden. Er bestaan enkele uitzonderingen. Die uitzonderingen zijn op zich al zo uitzonderlijk dat daar in dit verband aan voorbij gegaan wordt. Eén moet toch echt wel vermeld worden en dat is de pioenroos. Het is zo’n oer-Hollandse plant die geregeld in onze tuin opduikt. De pioenroos houdt ervan om juist een zeer lange tijd op één en dezelfde plek door te brengen.
De meeste vaste planten groeien vanuit een middelpunt dat na enkele jaren zo is verouderd dat daaruit geen jonge spruiten meer kunnen ontkiemen. De jonge plantkiemen verwijderen zich jaar na jaar verder naar de rand(en) en daarmee dwaalt de plant steeds verder van de plek af waar deze in onze ‘view’ hoort te schitteren door vooral aanwezigheid. Andere planten lijken zich in de loop der jaren steeds meer van de grond te verheffen. Een bekende soort op dit gebied is bijvoorbeeld de Heuchera en sommige vaste plant geraniums.
 |
 |
 |
 |
Om de plant weer te verjongen moet deze los gespit worden (afb.1). Hierna kan de plant worden gedeeld door die met een spade in stukken te verdelen of met de handen uiteen te rijten. Ook kan het met een stevig mes gebeuren (afb. 2). Selecteer bij het delen van de plant alleen die delen die goede scheuten vertonen. Delen van de plant met weinig scheuten op de wortelpruik kun je beter aan de composthoop toevertrouwen. Mogelijke dikke, houtige wortels die aan de gedeelde vaste plant zitten, kunnen nu ook worden verwijderd (afb. 3). De plant zal zolang de grond in de nazomer nog enige warmte heeft, nieuwe wortels aanmaken (afb. 4). Nadat de planten gedeeld zijn en de plek in de border is uitgezocht, wordt het te beplanten borderdeel goed diep los gespit, nieuwe grond toegevoegd en vooral veel humusaarde gegeven. Bemesten met oude, verteerde stalmest of gedroogde koemest moet nog even worden uitgesteld tot in het voorjaar. Bij een teveel aan makkelijk opneembare organische mest vormen de planten op het laatst van het jaar te veel sappige scheuten. De kans op invriezen en dus afsterven van de plant in de winter wordt er alleen maar groter door. Het grote voordeel van het verplanten van vaste planten in de nazomer is zonder meer dat de plant een goed wortelgestel zal vormen, terwijl de plant in het voorjaar alles kan richten op de vorming van loof en bloemknoppen.
Verplanten in de nazomer geeft de plant een ruime voorsprong op die vaste planten die in het voorjaar op hun plekje in de border worden gezet. Ze bloeien in ieder geval daardoor beter!
De andere afleveringen:
| Snoeien van struiken en heesters ~ Sierbomen verzorgen en snoeien Snoeien en vormen van klein fruit ~ Boomfruit snoeien Verzorging van druiven |
