Weides met wilde bloemen zijn inspirerend; een zomerwandeling waarbij je langzaam door een veld met wilde bloemen kuiert is werkelijk betoverend. Tuinieren is niet voor niets zo populair. Goed nieuws: we kunnen een beetje van dat wonder in onze eigen tuinen brengen. Maar het is wel nodig om een beetje van hun ontwikkeling te begrijpen om er zeker van te zijn dat we krijgen waar we op hopen. Een korte geschiedenis van wilde bloemen.
De lange geschiedenis van wilde bloemen
Om maar met de deur in huis te vallen: wilde bloemen zijn tot stand gekomen door duizenden jaren van menselijk ingrijpen. Toen de eerste jager-verzamelaars zich vestigden en bomen begonnen te rooien, bestonden er nog geen weiden met wilde bloemen. Het dichtstbijzijnde natuurlijke gebied zou laaglandheide zijn, waarvan het Verenigd Koninkrijk een aanzienlijke hoeveelheid heeft. Wel zijn we in de afgelopen 200 jaar meer dan 80 procent ervan kwijtgeraakt.
Waarom het verhogen van de biodiversiteit in de tuin een goed idee is
Natuurlijk gebieden met een grote biodiversiteit worden steeds kostbaarder naarmate ze een steeds kleinere hulpbron worden voor de zoogdieren, vogels, amfibieën en ongewervelden die ze nodig hebben. Het verhogen van de biodiversiteit in onze eigen tuinen is een middel geworden om de achteruitgang van soorten in het wild te verminderen en in sommige situaties zelfs om te keren. Inzicht in de omstandigheden waarin bloemen gedijen en het beheer waardoor ze zijn ontstaan, helpt tuiniers te begrijpen welke omstandigheden nodig zijn om ze te laten groeien en welk beheer ze nodig hebben om te overleven.
Geen dominantie
Biodiversiteit gedijt in situaties waar niet één soort wilde bloemen kan domineren. Gebieden waar één of twee soorten kunnen gedijen ten nadele van andere soorten, zullen door die soorten worden gedomineerd. Over het algemeen is dit het geval wanneer soorten zich aan bepaalde omstandigheden hebben aangepast. Brandnetels kunnen bijvoorbeeld zeer snel voedingsstoffen opnemen en kunnen de omringende vegetatie snel overwoekeren als er een overvloed aan voedingsstoffen is. Efemere soorten zoals grondel kunnen zich ook zeer snel voortplanten en gebieden snel koloniseren ten koste van andere soorten.
Balans is belangrijk
Wilde bloemenweiden hebben baat bij balans. Dit wordt in de loop der tijd meestal geleidelijk opgebouwd. Wilde bloemenweiden zijn ontstaan door boeren die, gedurende duizenden jaren, regelmatige seizoenspatronen hebben gevolgd waarbij in juli hooi werd gemaakt, in de vroege herfst werden de weiden begraasd en haalde mensen het vee weg voordat de grond in de winter werd gestroopt. Hierdoor zijn in de loop der tijd zoveel voedingsstoffen verwijderd dat geen enkele soort meer kan overheersen en een breed spectrum van soorten in staat is te overleven. Later hebben industriële processen boeren de mogelijkheid gegeven hun land kunstmatig te bemesten, wat op zijn beurt het evenwicht heeft verstoord en bepaalde soorten zoals breedbladige distels, kruipende distels en brandnetels hebben geprofiteerd van deze overvloed aan voedingsstoffen en zijn gaan woekeren. overleeft waar andere planten niet kunnen gedijen.
Inheemse bloemen planten
Door inheemse bloemen te planten help je wellicht de verwoesting die door industriële processen wordt veroorzaakt enigszins te beperken. Wanneer je overweegt een weide met wilde bloemen aan te leggen of een aantal soorten op dezelfde plaats te planten, kan het nodig zijn de biodiversiteit in jouw tuin in eerste instantie te vergroten door middel van begeleidende beplanting.