Als u wat ouder bent, zult u zich vast nog wel de korenakkers herinneren: afgezoomd door het intense blauw van de korenbloem, vaak vergezeld van de rode papaver. Als u wat ouder bent, zult u zich vast nog wel de korenakkers herinneren: afgezoomd door het intense blauw van de korenbloem, vaak vergezeld van de rode papaver. Een kleurrijk schouwspel tegen een achtergrond van het blauw berijpte, op de wind golvende graan. Voor de tuin bestaan soorten in blauwe en gele tinten.
De gewone wilde korenbloem komt steeds sporadischer voor op de Nederlandse akkers. Het is gelukkig geen kwestie van uitsterven van de soort.
 |
| Centaurea cyanus, de wilde korenbloem |
|---|
Het zaad van de diverse graansoorten wordt steeds zuiverder, waardoor onkruiden helaas niet meer worden meegezaaid. Jammer, want de akkers zagen er veel vrolijker uit. Monocultures, dat zijn het geworden: alles één en hetzelfde en zuiver. Voor de akkerbouwer ongetwijfeld een vooruitgang, voor de recreërende stedeling absoluut een verarming van het landschap.
Gelukkig is de teelt van eenjarige korenbloemen als snijbloem nog niet verloren gegaan. Voor de tuin zijn er ook goede rassen te koop. Van de eenjarige Centaurea cyanus zijn er blauwe, witte en rode selecties. ‘Blue Boy’, ‘Blue Ball’ zijn diepblauw. ‘Red Boy’ en ‘Red Ball’ zijn donkerrood en ‘Silver Queen’ en ‘White Ball’ zijn zuiver wit van kleur.
In april – mei kan er buiten worden gezaaid. De grond moet schraal zijn (veel zand en weinig humus). Na het opkomen van het zaad wordt er gedund. De bloeitijd is juni tot en met augustus. De planten worden 40 – 60 cm hoog.
Voor de tuin zijn er vaste-plant-korenbloemen. Wil je in de blauwe tint blijven, dan is Centaurea montana het meest geschikt.
 |
| Centaurea montana, vaste plant korenbloem |
|---|
Deze bergkorenbloem wordt ongeveer 50 cm hoog. Ieder jaar komt deze korenbloem trouw terug. Alleen niet altijd op dezelfde plaats als waar is geplant. De soort heeft de neiging zichzelf uit te zaaien en door worteluitlopers z’n eigen plekje te veroveren. De jonge planten zijn goed te verplanten. Aan het einde van het bloeiseizoen, dat in april – mei valt, wordt de plant wel eens aangetast door meeldauw. Daarom is het goed om na de bloei de plant terug te knippen. Nieuw blad vormt zich dan met weinig last van meeldauw. Het blad van de montana is aan beide zijden spinnenwebachtig behaard.
Centaurea dealbata is een purperroze bloeiende soort. Het is een prima bloeier met frisgroen blad. De plant vertakt zich weinig, zodat de bloemen op een enkele steel staan. De bloei is omstreeks juni – juli. De hoogte varieert van 40 – 80 cm. De bloem lijkt in alles op de soort C. montana.
Een forse soort van Centaurea is Centaurea macrocephala. Ook deze soort komt van oorsprong uit het Alpengebied. In het wild nog wel langs de randen van alpenweiden aan te treffen. De wilde soort heeft dikke bloemknoppen die bezaaid lijken te zijn met meeldraden. De buitenzijde van de bloem is afgezet met het bruine knopomhulsel. De planten worden tussen de 40 – 100 cm hoog. Een warme plek in de zon is een absolute voorwaarde om een mooie toef te krijgen. Ook deze soort heeft nogal eens last van meeldauw. Een schrale grond met wat humus doet de kans op meeldauw wat afnemen. Zowel knop als in bloei is het bekijken waard. De grote bloem van 7 – 10 cm in doorsnede is echt opvallend. Het heldere geel trekt zeker de aandacht. In het hart van de bloem staat een veelheid aan meeldraden te wachten op vliegende voorbijgangers. De bloei is hoofdzakelijk in de maand juni. Plant deze Centaurea vooral als een grote groep. De bloem staat op een enkele stengel en meer stengels geven dus meer volume aan de bloemenpracht.
 |
 |
|
| C. macrocephala in knop | C. macrocephala in bloei |
|---|
Omvangrijk geslacht
Centaurea behoort tot de grote familie van de Compositae. Van het geslacht zelf zijn meer dan 500 soorten bekend! De meeste ervan komen in het wild voor in Europa, Noord-Afrika en Noord-Azië. De naam Centaurea is van het Griekse kentaureion afgeleid. Kentauros of centauer is in de mythologie een ruitervolk dat afgebeeld is als half mens, half paard. Centaurea zou in de oudheid gebruikt zijn als geneesmiddel.
