Vijgen (Ficus carica) groeien weliswaar in het
Een vijg heeft een fraai handvormig gelobd blad |
---|
Middellandse-Zeegebied, maar ze doen het ook goed in ons klimaat. Als ze in de winter worden toegedekt, kun je er jarenlang plezier van hebben. Er zijn geschikte rassen voor de tuin. Vijgen worden zelfs hier rijp en kunnen dus worden gegeten: een plant voor de edible garden.
Een vijg is geen vrucht
Vijgen zijn al heel lang in cultuur. Ze groeien in warme streken en het liefst in de volle zon. Wat wij als vrucht zien, is in feite de vlezige bloeiwijze. De vorm van de vrucht doet denken aan een urn. Binnen het vruchtomhulsel staan de heel kleine bloemen. De bloemen rijpen zonder bevruchting of worden door een galwesp bevrucht. Vijgen worden pas na twee jaar rijp.
Vruchten worden voornamelijk in de winter vanuit het Middellandse-Zeegebied
Vijgen worden gestekt |
---|
geëxporteerd. Vijgen zijn lekker om zo te eten of kunnen in vruchtencakes of vruchtenslof worden verwerkt. De vruchten van de meeste rassen worden hier rijp vanaf september tot en met oktober.
Wortelruimte beperken
Vijgen worden als struik of als halfstam toegepast. Ze worden uit stek opgekweekt. Gezaaide planten groeien minder goed en geven nauwelijks vruchten. Om een goede groei en rijke oogst te krijgen is het nodig om de wortelruimte te beperken. Plant daarom de jonge vijgenstruik in een betonnen bak of kuip. De ruimte hoeft niet groter te zijn dan 60 x 60 x 60 cm. Als grondmengsel wordt licht humeuze grond gebruikt; voeg hieraan een flinke hoeveelheid potscherven toe. Door deze ‘plagerij’ worden eerder bloemen ‘aangelegd’ en heb je eerder vruchten.
Bijzonder blad en vruchtencyclus
De vruchtencyclus is byzonder: er kunnen tegelijkertijd in de bladoksels embryonale vruchten, vruchten van dit jaar en vorig jaar aanwezig zijn. Het eerste rijp zijn de vruchten, die in embryonale vorm hebben overwinterd in de bladoksels. Deze embryo’s zijn al gevormd in het voorgaande jaar. Vruchten die zich in het voorjaar op het nieuwe hout vormen, vormen de tweede cyclus.
Vruchten van het voorgaande jaar rijpen in het tweede jaar.
Een vijg heeft een fraai blad en er kunnen vruchten in een verschillend rijpingsstadium tegelijk aan zitten |
---|
De cycli ontstaan met name in gebieden met koele zomers. Eetbaar zijn die vruchten die in een embryonaal stadium door de winter heen gekomen zijn. De snoei van de vijg is speciaal daarop gericht.
Bladeren van de vijg zijn handvormig gelobd en frisgroen van kleur. Het is wat je noemt een decoratieve struik. Het blad is ca 20 cm lang en 15 cm breed. De bladstelen zijn geel van kleur in contrast met de diepgroene kleur van het blad. In het najaar valt het blad af. De struik wordt pas in het vroege voorjaar gesnoeid. Een volgroeide struik wordt wel 2,5 m hoog en 3 m breed.
Snoeien in voorjaar en zomer
Een vijg plant je vroeg in het voorjaar, zodat de plant nog voldoende wortels in de warme grond kan aanmaken. Begin met een vijg die ten minste twee jaar is opgekweekt. Ze zijn in pot te koop. Een tweejarige vijg heeft ten minste 3 – 4 zijscheuten aan de stam. De stamlengte moet ongeveer 60 – 90 cm zijn.
Een vijg is vorstgevoelig, plant hem dus tegen een warme muur of schutting. In de winter de voet afdekken met veel (onverteerde) humus. Bescherm de gesteltakken tegen vorst door er rietmatten tegenaan te zetten.
In de zomer moet worden gesnoeid: de toppen van de jonge scheuten worden teruggenomen; zodanig dat er 5 – 6 bladeren aan de scheut(en) blijven. Door deze wijze van snoeien wordt de aanleg van nieuwe scheuten vanuit de
‘Brown Turkey’ geeft veel vruchten |
---|
bladoksels bevorderd en kan er meer (zon)licht in de kroon komen. Aan het einde van het groeiseizoen zullen in de oksels van de nieuw gevormde jonge scheuten nog embryonale vruchtjes aanwezig zijn. De kans is groot dat deze vruchten de winter overleven en zich het volgende groeiseizoen verder zullen ontwikkelen. Aanwezige groene vruchten aan het einde van het groeiseizoen overleven de winter niet: pluk ze af.
In de lente richt de snoei zich op het ontwikkelen van een evenwichtige kroon. Stakerige, bevroren en kale scheuten worden terug geknipt op één knop om nieuwe groei te stimuleren. Overtollige zijscheuten worden van de hoofdgesteltakken geknipt. Zorg voor een open struikvorm, zodat het (zon)licht goed de hoofdgesteltakken kan bereiken.
Net zoals appels en peren kunnen worden geleid, zo is de vijg ook (op) te leiden. Een waaiervorm is een goede vorm. Bind de hoofdscheuten aan, zodat de vorm van een (brede) waaier ontstaat.
Rassen
Er zijn veel nieuwe rassen te koop. De hieronder genoemende rassen zijn geselecteerd op vroegheid, smaak en winterhardheid. Het zijn allemaal meerjarige gewassen, geschikt als tuin-, serre- of kuipplant.
Ras | Vrucht | Oogst |
---|---|---|
‘Belle’ | Geeft grote vruchten, vruchtvlees licht violet | half okober |
‘Brown Turkey’ | Het beste ras. Middelgrote vruchten, vruchtvlees donkerrood | half oktober |
‘Brunswick’ | Bruinrode vrucht, langwerpig van vorm | half oktober |
‘Caromb’ | Langwerpige vrucht, vruchtvlees donkerpaars | half oktober |
‘Dauphine’ | Grote, ronde vruchten | half oktober |
‘Grise de St.Jean’ | Middelgrote vrucht. Geeft veel vruchten, vruchtvlees grijs | eind oktober |
‘Grosse Grise’ | Grote vruchten, vruchtvlees donkergrijs | eind oktober |
‘Pitta Lusse’ | Ronde, matig grote vrucht, vruchtvlees lichtgroen | begin oktober |
‘Precoce’ | Ronde vruchten. Draagt overvloedig, vruchtvlees zwart | begin oktober |
‘Rouge de Bordeaux’ | Langwerpige, kleine vrucht, vruchtvlees zwart | begin oktober |
‘Goutte d’Or’ | Grote vrucht, vruchtvlees goudkleurig | eind oktober |